نبودتوقف گاه های مناسب، ازمهمترین علل تصادفات ناشی از خواب آلودگی
ایمن رها: یكی از مهمترین علل تصادفات ناشی از خواب الودگی نبود توقف گاه های مناسب در طول جاده ها به خصوص جاده های طولانی و كویری، كمبود پاركینگ و فضای مناسب انها و استراحتگاه در طول جاده هااست.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه-مرتضی شمسی*: شاید با شنیدن این خبر كه خستگی و خواب آلودگی ۴۰ درصد علل تصادفات رانندگی در سفرهای نوروزی سال ۹۷ بوده این سوالات در ذهن هم میهنان عزیز به خصوص كارشناسان این حوزه تولید شود. كه چرا عده ای از هموطنان به اخطار های مربوط به خستگی و خواب آلودگی پلیس راهور ناجا در طول سفر های نوروزی توجه نكردند و انواع مشكلات برای خود و دیگران تولید كردند؟ چرا عامل خستگی و خواب آلودگی در تصادفات ما حدودا دو برابرسایر كشورهاست؟ برای پاسخ به این سوالات مبحث خستگی و خواب آلودگی باید به صورت كارشناسی و علمی مورد بررسی قرار گیرد. این امر بطور قطع در ارتقائ آگاهی عمومی در سطح جامعه مفید خواهد بود و هم برای مسئولان و سیاستگزاران كمك خواهد نمود تا با اتخاذ تصمیمات درست در این زمینه گام های موثری در جهت كاهش تصادفات رانندگی بردارند.اول باید عرض كنم خواب همانند بیداری بخشی از زندگی انسان ها را تشكیل می دهد. به صورت متوسط یك فرد بالغ در یك شبانه روز به ۷- ۸ ساعت خواب نیاز دارد. اگر فردی كمتر از حد مورد نیاز بدنش بخوابد دچار كمبود خواب خواهد شد و كسری خواب خویش را باید در فرصت مناسب جبران كند در غیر این صورت در زمان بیداری با مشكل خستگی و خواب آلودگی مواجه خواهد شد. نكته بعدی این است كه هیچ كس نمی تواند با خواب مقابله كند و همه انسان ها در مقابل خواب تسلیم هستند. همه ما باید علائم خواب آلودگی را كه پیش از خواب تولید می گردد به طور كامل بشناسیم و حواس راننده و حتی سرنشینان خودرو به علائم خواب آلودگی راننده در پشت فرمان باشد و این علائم را جدی گرفته و اقدام درست كه همان توقف رانندگی و استراحت است انجام دهیم كه بعضی از ان علائم شامل: چشم ها بسته می گردد ولی فرد تلاش می كند كه آن را باز نگه دارد، شل شدن عضلات بدن كه سر می افتد و یا فرد حال ندارد پایش را از روی گاز بردارد و روی ترمز بگذارد، خمیازه كشیدن های مكرر، راننده به علایم راهنمایی و رانندگی توجه نمی كند و....... در اینجا به ده مورد از علل اصلی خستگی وخواب الودگی اشاره می كنم. رانندگی طولانی مدت و رانندگی در اوقات و لحظاتی كه احتمال خواب آلودگی در آن زیاد است ۲- كمبود خواب ۳- اختلالات خواب ۴- بیماری های اعصاب و روان مثل اضطراب و افسردگی ۵- مصرف داروهای خواب آور، الكل و مواد مخدر و محرك ۶- قطع ناگهانی داروهای محرك و كافئین ۷- سندرم وقفه تنفس ( اپنه ) حین خواب ۸- ناركولپسی ۹- برخی شرایط فیزیولوژیك ۱۰- مبتلا شدن به بعضی از بیماریهای جسمی تحقیقات و بررسی ها نشان داده كه آموزش عامل انسانی مهمترین و كم هزینه ترین اقدام در جهت كاهش تصادفات به خصوص تصادفات ناشی از خستگی و خواب آلودگی است. در مورد عامل انسانی ما ایرانیان وقتی پشت فرمان دچار خستگی و خواب آلودگی می شویم با انجام بعضی از اقدامات غلط می خواهیم با خواب مقابله نماییم برای مثال شیشه كابین خودرو خویش را پایین می كشیم - صدای ضبط را بلند می كنیم- تنقلات و یا چایی می خوریم و.... و رانندگی خویش را ادامه می دهیم در صورتی كه تحقیقات و بررسی ها نشان داده است تمام انسانها در مقابل خواب تسلیم هستند واین اقدامات كوچكترین تاثیری در كنترل خواب ندارند. تنها اقدامی كه موثر است باید وسیله نقلیه خویش را در یك محل مناسب و پاركینگ نگه داریم و حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه استراحت نماییم و پس از سرحال شدن به رانندگی خود ادامه دهیم. از رانندگی طولانی مدت پرهیز نماییم. بین ساعت یك شب تا شش بامداد رانندگی نكنیم اگر مجبور باشیم حتما به علایم خواب آلودگی دقت نماییم. اگر دچار افسردگی شدید و اختلالات خواب و بیماریهای صعب العلاج هستیم باید حتما تحت نظر پزشك باشیم و پس از بهبودی كامل پشت فرمان بنشینیم و رانندگی نماییم. در یك شبانه روز بیش از ۸ساعت به طور متوالی رانندگی نكنیم.وهر دو ساعت رانندگی حدود ۲۰ دقیفه استراحت نماییم. اما مواردی كه مربوط به مسئولین و سیاستگزاران و دولتمردان است و برخی اقدامات سازمان های مربوطه كه می تواند نقش موثری در كاهش تصادفات رانندگی ناشی از خستگی و خواب الودگی داشته باشد.
افسردگی و اضطراب در جامعه ما به حد بحران رسیده و اغلب مردم به درجاتی دچار اضطراب و افسردگی هستند. استرس در جامعه خیلی زیاد است كه عامل اصلی اضطراب و افسردگی است. مشكلات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی ونبود آینده روشن و معضلات بی كاری وناامیدی و تنش های موجود در جامعه و نبود شادی و نشاط در جامعه كه بخش زیادی از ان مربوط به برنامه های غمگین و كسل كننده صدا و سیما در طول دهه های گذشته است سبب افزایش اضطراب و افسردگی و اعتیاد و بی خوابی و اختلالات خواب در جامعه شده است. برخی افراد چند شغله هستند و بیش از یك شیفت كار می كنند و برخی افراد در یك شبانه روز بیش از ۸ ساعت رانندگی می كنند باید اقداماتی در این زمینه انجام گیرد. باید ترتیبی اتخاذ شود تا بیماران مبتلا به افسردگی و اضطراب و اختلالات خواب و سندرم وقفه تنفسی در حین خواب و ناركولپسی وافرادی كه اعتیاد به مواد مخدر و یا محرك دارند و برخی بیماریهای شایع در جامعه كه دچار عوارض شده اند مانند بیماریهای فشارخون بالا و دیابت و بیماری های قلبی و عروقی شناسایی شده و تحت درمان قرار گیرند و از رانندگی آنها ممانعت به عمل اید. مگر با مجوز پزشك معالج آنها رانندگی انجام دهند و یا برخی اقدامات پیشگیرانه برای كاهش و كنترل آنها بعمل آید. باید در طول جاده ها محل مناسب و استراحتگاه و پاركینگ به تعداد و با شرایط مناسب و ایمن برای مسافران تولید كرد. یكی از مهمترین علل تصادفات ناشی از خواب آلودگی نبود توقف گاه های مناسب در طول جاده ها به خصوص جاده های طولانی و كویری، كمبود پاركینگ و فضای مناسب آنها و استراحتگاه در طول جاده هاست باید مسافران را تشویق به توقف و استراحت نمود. در پایانه ها توسط شركت های حمل و نقل باری و مسافری محل مناسبی برای استراحت و خواب رانندگان در نظر گرفته شود. شرایط مناسبی برای آموزش همگانی فرهنگ ترافیك به خصوص مبحث خستگی و خواب الودگی فراهم گردد.راه اندازی كلینیك های خواب توسط سازمان های مربوطه جهت ارائه خدمات برای رانندگانی كه اختلالات خواب دارند.وزارت بهداشت و درمان گام های موثری می تواند برای كنترل و پیشگیری و درمان این بیماریها بردارد. عملكرد سازمان ها باید در جهت تولید آرامش در جامعه باشد و از تولید تنش در حامعه بكاهند و سازمان های فرهنگی ورسانه ها به خصوص صدا و سیما با تهیه برنامه های شاد مثل طنز و موسیقی به خصوص اجرای زنده برنامه های شاد در زمان سفرهای نوروزی و تابستان در شهر های توریستی از استرس مردم بكاهند.پس سازمان های مربوطه نباید فقط به هشدارها بسنده كنند. ودر تصادفات ناشی از خستگی و خواب الودگی فقط عامل انسانی را مقصر معرفی كنند. و كاستی های خودشان را كتمان كنند. اموزش كه كم هزینه ترین راهكار است متاسفانه در دهه های گذشته صورت نگرفته در حالیكه می توانست از هزینه های سنگین جلوگیری كند. امیدوارم دولتمردان اموزش را كه شاه كلید حل تمام بحران های اجتماعی است ازجمله معضلات ترافیكی و تصادفات رانندگی سرلوحه كار خود قرار دهند.در نتیجه معضل تصادفات رانندگی یك معضل ملی است وراهكار ملی می طلبد تمام سازمانها باید در امر كاهش تصادفات مشاركت كنند بنابراین در دهه های گذشته كه تمام دولت ها مسئولیت ها را به پلیس واگذار كردند و متاسفانه پلیس هم با كمال میل قبول كردند یك خطای راهبردی بوده و همین امر سبب تداوم این میزان تلفات و خسارات سنگین در كشور شده است. پس با اینكه خستگی و خواب آلودگی كه ۴۰در صد تصادفات و تلفات رانندگی ما را تشكیل می دهد. همانند بقیه موارد كوچكترین اقدامی در این زمینه هم صورت نگرفته است ولی انتظار داریم امار تصادفات و تلفات خود به خود پایین بیاید.
*مرتضی شمسی پژوهشگر حوزه حمل و نقل و ترافیك و تصادفات رانندگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب